Levenslang sterke & gezonde botten

Levenslang sterke botten hebben, dat start al van bij de geboorte. Uw leeftijd, zwangerschap, alsook uw levensstijl en dan in het bijzonder uw dieet en de mate waarin u beweegt, zal verder het risico op tekorten en breuken beïnvloeden. Investeren in gezonde botten zal u heel wat ongemakken uitsparen!

In de baarmoeder begint de botvorming van de ongeboren baby rond de 7de week. Tijdens de zwangerschap, tot kort na de bevalling, is er bij de baby voornamelijk kraakbeen aanwezig, wat veel zachter is dan bot en bovendien ook buigzaam is. Zodat de baby tijdens de bevalling flexibel genoeg zou zijn om door het geboortekanaal te passeren. Ongeveer 3 maanden na de geboorte kunnen we spreken van “verbening”; de verharding en sluiting van de botten. Het duurt in totaal ongeveer 2 jaar alvorens de beenderen volledig gesloten zijn.

Vanaf 2 jaar vindt de eerste snelle botgroei plaats. Deze wordt gevolgd door meerdere groeispurten tot in de puberteit.

De botdichtheid wordt het meest opgebouwd rond het 17de en 20ste levensjaar, respectievelijk bij meisjes en jongens. Doordat jongens ook iets vaker aan sport doen, worden hun botten vaak iets sterker. Onder invloed van krachttraining komen botten onder positieve stress te staan en dat zorgt voor een betere botdichtheid en dus een betere botontwikkeling. Om deze reden is het dus belangrijk om kinderen op jonge leeftijd al warm te maken voor sport.

Een adequate vitamine D-status bij kinderen is belangrijk voor een goede calciumopname in de botten. Samen met voldoende calciumopname via de voeding, is nodig om sterke botten te bouwen en te onderhouden. Vandaar dat melk en afgeleide producten een significant onderdeel uitmaken van het voedingspatroon van jonge kinderen. 

Conclusie: Een adequate Vitamine D-status, voldoende calcium innemen en regelmatig bewegen, is alvast een must in de vroege kindertijd. Want hoe hoger de botdichtheid op jonge leeftijd, hoe langer we genieten van sterke botten. Je zal er dus niet enkel de vruchten van plukken op jonge leeftijd, maar ook nog vele jaren later.

De Hoge Gezondheidsraad raadt alle zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven aan om dagelijks een supplement met 20 microgram (of 800 IE, Internationale Eenheden) vitamine D te nemen, gecombineerd met een verhoogde calciumbehoefte van 1200 mg. Het is dus van belang om de voeding voldoende aan te vullen met calciumrijke ingrediënten (zuivelproducten en groen bladgroenten. Dat niet alleen voor het behoud van de botdichtheid van de moeder, maar ook voor de botontwikkeling van het ongeboren kind.

Wanneer we ons 40ste levensjaar benaderen, begint onze botdensiteit stilletjes aan af te nemen en worden onze botten geleidelijk aan kwetsbaarder. Met als gevolg dan het risico op botbreuken toeneemt. Tussen 20 en 40 jaar is de opbouw en afbraak van onze botten mooi in balans. Inderdaad, ons lichaam breekt onze botten ook zelf af aangezien deze een bron zijn van calcium. Het lichaam haalt deze uit de botten en staat deze af aan het bloed. Maar ook wanneer we iets breken, zal het lichaam calcium onttrekken uit andere botten om het beschadigde bot te herstellen. Rond ons 40ste verloopt de afbraak sneller dan de vernieuwing, begint de botdensiteit af te nemen, verliezen we maar liefst 0,3 tot 0,5% bot per jaar en krimpen we.

Bij vrouwen heeft de menopauze een negatieve impact op de botdichtheid. Doordat het vrouwelijke oestrogeenhormoon tijdens de menopauze verlaagt, verliest een vrouw 1 tot 3% aan bot gedurende de eerste vijf jaar van de overgang.

Bovendien zijn heel wat 50+ers ook vaak minder fysiek actief, komt men soms minder vaak buiten waardoor er minder opname is van vitamine D en ondergaan we allerlei veranderingen onder invloed van hormonen. Daarom wordt aangeraden om rond je 50ste de calciuminname te verhogen naar 1100 tot 1200 mg per dag. Onder invloed van lichaamsbeweging wordt de opname van calcium bevorderd. Dus ook in deze levensfase moet men in beweging blijven!